Mơ Vùng Trời Rộng.
Ai cấm được hồn thơ lai láng,
Lúc mơ màng với gió với trăng,
Ai cấm được ngàn sao lấp lánh,
Bên trăng vàng tỏa ánh dịu dàng.
*
Trong nắng sớm, ngàn hoa khoe sắc,
Muôn màu tươi, hương ngát vườn xinh,
Bình minh hồng, ngày mới vừa lên,
Ai cấm được lòng người rộn rã.
*
Sao ngăn được sương mù buốt giá,
Sớm mùa đông trên bãi cỏ non,
Ngọn cỏ vươn lên, ướt mềm sương lạnh,
Đợi nắng - ấm - nồng ve vuốt lá xanh.
*
Ai níu được thời gian chậm lại,
Con đường xưa vất vả, sầu lo,
Đời dập vùi, chẳng chút đắn đo,
Cánh chim nhỏ, nằm im, dấu mỏ!
*
Hãy lắng lòng cho tâm hồn rộng mở,
Cùng trăng sao hoa lá hữu tình,
Để thấy đời còn ánh bình minh,
Đường rất ngắn, hãy mơ vùng trời rộng!
Phạm thị Minh-Hưng.
*****
Cơn mơ theo gió trăng sao
Với mùa xuân đến cành đào hương nghiêng
Mơ theo nắng ngả bên thềm
Ngày xưa đứng mãi bên hiên chờ người
Cuộc đời ngắn lắm ai ơi
Hãy mơ mơ mãi dài đuôi mắt nhìn
TV
*****
Nàng
Thơ
Ta ngơ ngác ôm sầu viễn xứ
Em đi rồi sao để nhớ thương ?!
Nàng Thơ em đã về đâu ?
Bỗng dưng sao
nhớ cho sầu vấn vương
Hỏi em Thơ có
ướp hương ?
Hồn Thơ còn
đọng làn hương nồng nàn
Mới đây Xuân đã
vội sang
Mùa Thu lại đến
đêm tàn nào hay
Dìu nhau trong
giấc mộng say
Giật mình ôm
vội bóng mây muộn màng
Đêm về nỗi nhớ
miên man
Màn hình hiu
quạnh vắng nàng buồn tênh
Tiếng đàn dìu
dặt vọng lên
Nửa như khắc
khỏai nửa quên lối về
Ngón tay run
rẩy tỉ tê
Ngập ngừng bàn
phiếm não nề tình riêng
Bước đi buốt
giá ngả nghiêng
Chút lòng chưa
ngỏ, muộn phiền đêm thâu ?!
MẶCKHÁCH
IQ và EQ
Đỗ Hồng Ngọc
IQ (intelligent quotient), thương số thông minh
và EQ (emotional quotient), thương số cảm xúc
khác nhau ??
Người
IQ cao thì dễ thành công trong học tập, dễ trở thành nhà bác học, nhà
khoa học, ra đời tìm được việc làm tốt, lương cao, đời sống sung túc
nhưng cũng là người dễ tự mãn, tự cao tự đại, coi thường người khác,
nên dễ rơi vào cô đơn, gặp thất bại mau nản lòng, buồn chán, dẫn đến
trầm cảm, thậm chí… tự tử !
Còn người EQ cao thì thường ít thành công trong trường học mà lại thành công trong trường đời.
Ấy
là nhờ họ có khả năng kiểm soát cảm xúc của mình và quan trọng hơn,
thấu cảm được với người, lạc quan, tự tin. Người có EQ cao là người có
khả năng… lãnh đạo, biết làm việc nhóm, biết tôn trọng và lắng nghe
người khác nên dễ thành công, dễ lôi kéo người ta theo mình. Trong nghề
nghiệp, họ bền bỉ, dễ thăng tiến. Gia đình dễ có hạnh phúc vì biết san
sẻ, tôn trọng nhau, và… chung thủy.
Người ta thấy gia đình mà gồm hai vợ chồng đều có IQ … cao thì dễ xung đột, dễ dẫn đến ly dị vì không ai nhường ai!
Người vợ IQ cao thường ngạc nhiên thấy chồng mình bỏ mình mà đi tìm một người… ngu thế !
EQ cao thì khác.
Ngoài khả năng tự nhận thức, kềm chế cảm xúc, còn có tính bền bỉ, kiên trì, khả năng thích ứng với môi trường.
Thực
ra thì trong mỗi chúng ta đều có cả IQ và EQ, nhiều ít khác nhau. Cả
hai đều là những bẩm sinh, có lẽ gắn vào trong gène. EQ cao sẽ giúp cho
IQ được bộc lộ và gia tăng.
Những người EQ nhiều quá có lẽ như Chu Mạnh Trinh bảo « Ta cũng nòi tình/ thương người đồng điệu » khi một mực bệnh vực nàng Kiều. « Nòi tình » cũng khổ chứ không phải lúc nào cũng tốt cả!
GS Đặng Văn Chiếu, một vị thầy đáng kính của nhiều thế hệ y khoa chúng tôi, trong bàiYếu tố EQ kể lại một trắc nghiệm tâm lý gọi là « Trắc nghiệm thưởng kẹo » của Walter Mische, đại học Stanford như sau:
Ông mời vào phòng làm việc một nhóm trẻ em lên bốn
tuổi, riêng từng đứa một, và nói rằng : Đây là miếng kẹo, cháu có quyền
ăn ngay bây giờ, nhưng thầy cần đi công việc, nếu cháu không ăn ngay,
đợi đến khi thầy trở lại thì sẽ được hai miếng kẹo . Kết quả : 1/3 nhóm
trẻ ăn ngay tức khắc; 1/3 kềm chế không được, cũng ăn trước khi thầy trở
lại (khoảng 15 phút); 1/3 còn lại kiên nhẫn đợi đến khi thầy về và được
thưởng hai miếng kẹo.
Tóm lại, có 2/3 số trẻ không kềm chế được « cảm xúc ».
Thú
vị là các nhà nghiên cứu đã tiếp tục theo dõi 10 năm liền: những em có
khả năng kềm chế được cảm xúc, đình hoãn hưởng thụ thì học giỏi hơn,
điểm thi cao hơn, tìm mau giải pháp cho vấn đề, giao tiếp khéo hơn, có
khả năng soạn thảo kế hoạch, đạt được mục tiêu. Nhóm trẻ « bốc đồng »
(không kềm chế được cảm xúc) thì học kém, cứng đầu, khó dạy, dễ tức
giận… (Não Bộ, YTe Distributors Inc, 1999, tr 223-235).
Tóm
lại, EQ có đặc điểm tự giác cao, quản lý cảm xúc tốt, có khả năng thấu
cảm, khéo giao thiệp, công bằng, có nguyên động lực tự nội tâm, không do
khen thưởng, tiền bạc từ bên ngoài, luôn bền chí và cố gắng. EQ dễ dẫn
đến thành công. Một sự thành công nào cũng thường là do kết quả của 20%
IQ và 80% EQ !
Giáo
dục, rèn luyện EQ là giáo dục cảm xúc, phải từ trong gia đình đến nhà
trường và xã hội (đặc biệt lãnh vực truyền thông có trách nhiệm lớn !).
Ngoài những lời giáo huấn, cần có những tấm gương để noi theo, bởi đây
không phải là dạy kiến thức, kỹ năng, mà là dạy thái độ, giá trị sống.
Hiên nay nhà trường chỉ chăm bẳm lo dạy IQ, thậm chí dạy « gà chọi »!
Dạy
EQ không chỉ dạy trong lớp học mà cả trong giờ chơi, giờ ăn, giờ thể
dục, những chương trình công tác xã hội, hòa giải xung đột, giúp trẻ
biết tự trọng , tự tin, biết thương người… Ông bà cha mẹ trong gia đình
chính là nguồn quan trọng nhất trong việc hình thành EQ cho trẻ. EQ sẽ
mất nếu không được nuôi dưỡng, nhắc nhở và khuyến khích thường xuyên !
Cha
mẹ thường chỉ chú ý điểm học tập của con ở lớp, không quan tâm cảm xúc
của trẻ để uốn nắn kịp thời, nhiều khi chiều chuộng quá mức hoặc ngược
lại, chỉ cấm đoán, la rầy, trừng phạt.
Cho
nên một cuốn sách như Quốc văn giáo khoa thư lớp sơ đẳng, được biên
soạn từ năm 1948 bởi Trần Trọng Kim, Nguyễn Văn Ngọc, Đặng Đình Phúc, Đỗ
Thận cho đến bây giờ vẫn còn hằn sâu trong trí nhớ của nhiều thế hệ,
bằng những câu chuyện cảm động, nho nhỏ, rất đời thường, gắn học chữ với
học làm người từ chuyện Anh em nhà họ Điền đến Cái thú nhà quê và cái
thú kẻ chợ, Lưu Bình Dương Lễ, Một ông quan thanh liêm, Chuyện người thợ
đá, Chuyện quả bứa, Không nên phá tổ chim v.v…
Những
chuyện kể như vậy, đọng lại trong lòng người, uốn nắn con người hơn là
những bài học thuyết giáo nọ kia với những danh từ đao to búa lớn!
(4.8.2012)
