MÙA THU CHẾT

YÊU MÃI THU VÀNG

Yêu Mãi Thu Vàng

Lá vàng thu, lá vàng thu

Đừng rơi rụng nữa âm u rừng chiều

Thu còn đó, mãi dấu yêu

Sương mờ vương vấn bao nhiêu lá sầu

Thương cho chiếc lá xanh xao

Chiều xuân nắng nhạt ngọt ngào mộng say

Thu về tình bỗng đổi thay

Hồ thu nước biếc vàng bay bạt ngàn

Trăng huyền ảo, mộng thu tàn

Nhớ nhung ánh mắt nồng nàn ngất ngây

Tiếc chi tình đã phôi phai

Nâng niu kỷ niệm tháng ngày buông trôi

Bao nhiêu lá chết tả tơi

Hiên ngoài gió lạnh đơn côi xạc xào

Thu buồn tan tác hư hao

Làm sao níu lại biết bao lá vàng?

Cho tình thu mãi mênh mang

Đem nhung gấm dệt mộng vàng ước mơ

Dẫu cho thu có hững hờ,

Yêu thu đếm ánh sao mờ tiếc thu...!

Phạm Thị Minh-Hưng.

THẠCH THẢO TÌNH BUỒN

Bài thơ này, cảm tác từ câu chuyện tình 
thương đau của Ami và Edible
- Edible hái hoa Thạch Thảo tặng Ami, 
hoa trên sườn núi, chàng leo lên hái hoa,
thả cụm hoa xuống cho Ami,
bỗng, choáng váng, trượt chân,
chàng đã bị rơi xuống vực sâu..cánh tay còn vẫy người yêu, 
Ami đang còn cầm cành hoa Thạch Thảo màu tím...
chàng nở nụ cười mãn nguyện, gọi Ami " Đợi anh em nhé"!" Xin đừng quên tôi " 
- Và...Edible đã ra đi mãi mãi...

Thạch Thảo Tình Buồn.

Anh đi ngày ấy, tím phương trời,

Tình buồn héo hắt đắng bờ môi,

Mùa Xuân anh dấu trong đôi mắt,

Em về lạc bước, giấc chơi vơi.

Anh nhớ không, ngày xưa có nhau,

Tình yêu thắm thiết mộng ban đầu,

Lối cũ giờ rêu phong mây xám,

Tình đầu hay tình cuối, thương đau.

Mùa Thu đã chết - Mộng tan tành,

Nắng thu se sắt, lá thôi xanh,

Mình em vàng võ tìm hư ảnh,

Trời chẳng thương mình, ngắt nụ xanh.

Thạch Thảo tình buồn, tím đời nhau,

Gió về xao xác lá úa màu,

Anh hỡi, kiếp sau, chờ nhau nhé,

Tình ta diễm tuyệt, ngát hương cau.

Phạm Thị Minh Hưng

*

Guillaume Apollinaire

L'Adieu

J'ai cueilli ce brin de bruyère
L'automne est morte souviens-t'en
Nous ne nous verrons plus sur terre
Odeur du temps brin de bruyère
Et souvients-toi que je t'attends.
*

Lời Vĩnh Biệt - Bùi Giáng dịch 

(1)
Ta đã hái nhành lá cây thạch thảo
Em nhớ cho, mùa thu đã chết rồi
Chúng ta sẽ không tao phùng được nữa
Mộng trùng lai không có ở trên đời
Hương thời gian mùi thạch thảo bốc hơi
Và nhớ nhé ta đợi chờ em đó ...

(2)
Ðã hái nhành kia một buổi nào
Ngậm ngùi thạch thảo chết từ bao
Thu còn sống sót đâu chăng nữa
Người sẽ xa nhau suốt điệu chào
Anh nhớ em quên và em cũng
Quên rồi khoảnh khắc rộng xuân xanh
Thời gian đất nhạt mờ năm tháng
Tuế nguyệt hoa đà nhị hoán tam

(3)
Mùa thu chiết liễu nhớ chăng em ?
Ðã chết xuân xanh suốt bóng thềm
Ðất lạnh qui hồi thôi hết dịp
Chờ nhau trong Vĩnh Viễn nguôi quên

Thấp thoáng thiều quang mỏng mảnh dường
Nhành hoang thạch thảo ngậm mùi vương
Chờ nhau chín kiếp tam sinh tại
Thạch thượng khuê đầu nguyệt diểu mang

Xa nhau trùng điệp quan san
Một lần ly biệt nhuộm vàng cỏ cây
Mùi hương tuế nguyệt bên ngày
Phù du như mộng liễu dài như mơ
Nét mi sầu tỏa hai bờ
Ai về cố quận ai ngờ ai đi
Tôi hồi tưởng lại thanh kỳ
Tuổi thơ giọt nước lương thì ngủ yên

Mùa Thu Chết - nhạc Phạm Duy - Lệ Thu hát 

*

Bài thơ hay nữa của cô Minh Hưng
Bài thơ này có dáng dấp của Thạch Thảo đẹp hơn,

vững chãi hơn, cam kết hơn Thạch Thảo của Apollinaire.
Nhưng buồn, vâng đúng buồn. Đọc 1 buồn 1, đọc 2 buồn 2, càng đọc càng buồn.
Cám ơn cô Minh Hưng về những " phiến thơ sầu".
Đỗ Thế Hùng

*

•  Andrea Bocelli - Les Feuilles Mortes...❧ Autumn Leaves‏ ❦bởi manina
  

MÙA THU và HOA THẠCH THẢO

Tuổi vào thu

Bản dịch từ bài: "JE CROYAIS QUE VIEILLIR..." 


của Marcelle Paponneau

Tôi cứ nghĩ tuổi già đầy nỗi sợ,
Sợ mùa sang, sợ năm tháng qua mau,
Sợ gió mưa, sợ tâm hồn băng hoại,
Sợ tóc phai màu, sợ cả nếp nhăn.

Nhưng nhận ra tuổi già không giới hạn,
Không muộn phiền còn đem lại nguồn vui.
Tôi chậm bước trên đoạn đường còn lại,
Hưởng ngày vui ngắn ngủi chẳng còn bao.

Tôi vẫn tưởng tuổi già trời ảm đạm,
Xuân thiếu hoa và vắng cả tiếng cười,
Hoa không nở và cây không nẩy lộc,
Sách không lời cầm bút chẳng ra thơ!

Chợt nhận ra tuổi già lòng lắng lại,
Sống hôm nay chẳng nghĩ đến ngày mai.
Thôi không đếm tuổi đời thêm chồng chất,
Mặc ngày qua, cầm bút họa thành thơ.

Tôi cứ ngỡ tuổi già hồn băng giá,
Quên đắm mình ngắm vũ trụ đầy sao,
Tim chai đá chẳng dấy lên ngọn lửa,
Cả bầu trời u tối phủ đời tôi!

Bỗng nhìn thấy những đóa hồng đẹp nhất,
Nở vào thu bằng đôi mắt reo vui,
Hít thật sâu ôi mùi hương tỏa nhẹ,
Ướp cho đầy hương vị Tuổi vào Thu.

"JE CROYAIS QUE VIEILLIR..."

của Marcelle Paponneau.

Je croyais que vieillir me rendait bien maussade,
Craignant chaque saison, les années, le tapage,
Le grand vent et la pluie, l'esprit qui se dégrade,
Les cheveux clairsemés, les rides du visage.

Et puis je m'apercois* que vieillir n'a pas d'âge,
Qu' il ne faut point gémir, au contraire chanter.
Et même, à petits pas, les jours ont l'avantage
D'être beaux et trop courts quant il sont limités.

Je croyais que vieillir c'était le ciel tous gris,
Le printemps sans les fleurs, les lèvres sans sourire,
Les fleurs sans chansons, les arbres rabougir,
Un livre sans histoire, un crayon sans écrire.

Et puis je m'aperçois que vieilir rendre bien sage,
Que je vis chaque instant sans penser à demain,
Que je ne compte plus les anneés de mon âge,
Peu importe le temps, le crayon à la main.

Je croyais que vieillir transformerait mon âme,
Que je ne saurais plus contempler les étoiles
Que mon coeur endurci n'aurait plus cette flamme,
Qui transforme ma vie lorsque le ciel se voile.

Et puis je m'aperçois que les plus belles roses
Fleurissent à l'automne et sous mes yeux ravis,
Je respire très fort ce doux parfum que j'ose
Garder pour embaumer l'automne de ma vie.

Viết về mùa thu, một bài thơ không thể không nhắc đến 

Bài thơ L'Adieu

                                          nguyên tác của Guillaume Apollinaire (1880-1918) :

L'Adieu 

J'ai cueilli ce brin de bruyère 
L'automne est morte souviens-t'en 
Nous ne nous verrons plus sur terre 
Odeur du temps brin de bruyère 
Et souviens-toi que je t'attends 

Bài thơ năm câu trên đây đã đuợc nhà thơ Bùi Giáng dịch như sau.

Lời vĩnh biệt

(1) 

Ta đã hái nhành lá cây thạch thảo 
Em nhớ cho, mùa thu đã chết rồi 
Chúng ta sẽ không tao phùng đựợc nữa 
Mộng trùng lai không có ở trên đời 
Hương thời gian mùi thạch thảo bốc hơi 
Và nhớ nhé ta đợi chờ em đó ...

Nhưng Bùi Giáng không phải chỉ dịch một lần. Nhà thơ Bùi 
Giáng đã khai triển và tiếp tục viết sang bài thứ hai.

(2) 


Đã hái nhành kia một buổi nào 
Ngậm ngùi thạch thảo chết từ bao 
Thu còn sống sót đâu chăng nữa 
Người sẽ xa nhau suốt điệu chào 
Anh nhớ em quên và em cũng 
Quên rồi khoảnh khắc rộng xuân xanh 
Thời gian đất nhạt mờ năm tháng 
Tuế nguyệt hoa đà nhị hoán tam.

Và tiếp tục dịch thoát ý sang bài thứ ba.

(3) 

Mùa thu chiết liễu nhớ chăng em? 
Đã chết xuân xanh suốt bóng thềm 
Đất lạnh qui hồi thôi hết dịp 
Chờ nhau trong Vĩnh Viễn Nguôi Quên 
Thấp thoáng thiều quang mỏng mảnh dường 
Nhành hoang thạch thảo ngậm mùi vương 
Chờ nhau chín kiếp tam sinh tại 
Thạch thượng khuê đầu nguyệt diểu mang. 
...

Và … nhạc sĩ Phạm Duy đã phổ nhạc bài thơ này

"Ta ngắt đi một cụm hoa thạch thảo

Em nhớ cho: Mùa Thu đã chết rồi!

Mùa Thu đã chết, em nhớ cho

Mùa Thu đã chết, em nhớ cho

Mùa Thu đã chết, đã chết rồi. Em nhớ cho!

Em nhớ cho,

Đôi chúng ta sẽ chẳng còn nhìn nhau nữa!

Trên cõi đời này, trên cõi đời này

Từ nay mãi mãi không thấy nhau

Từ nay mãi mãi không thấy nhau...

Ta ngắt đi một cụm hoa thạch thảo

Em nhớ cho: Mùa Thu đã chết rồi!

Ôi ngát hương thời gian mùi thạch thảo

Em nhớ cho rằng ta vẫn chờ em.

Vẫn chờ em, vẫn chờ em

Vẫn chờ....

Vẫn chờ... đợi em!"

Ban nhạc "Sóng Vang" của Ban KH - EVNSPC đã trình diễn 
thành công bài hát này ở nhiều nơi qua phần biểu diển của ca sĩ 
Bùi Thế Huy.

Dù mùa Thu chẳng bao giờ chết, nó đi rồi lại trở về, nhưng có biết bao cuộc tình đã chết trong mùa Thu, có bao người tình yêu dấu đã chia tay và chẳng bao giờ trở lại theo mùa Thu…và bản nhạc “ Mùa Thu Chết “đã một thời làm ngấn lệ  bao cặp tình nhân :

"Ta ngắt đi một cụm hoa thạch thảo / Em nhớ cho: Mùa Thu đã chết rồi!

Và :

Em nhớ cho,/ Đôi chúng ta sẽ chẳng còn nhìn nhau nữa! / Trên cõi đời này, trên cõi đời này / Từ nay mãi mãi không thấy nhau / Từ nay mãi mãi không thấy nhau...

Để cho dù bao năm tháng có trôi qua :

Ôi ngát hương thời gian mùi thạch thảo / Em nhớ cho rằng ta vẫn chờ em. / Vẫn chờ... đợi em! / Vẫn chờ....Vẫn chờ... đợi em!”

Phải chăng chỉ là điều vô vọng ?....

Mời thưởng thức nhạc phẩm …

Mùa Thu Chết

Của Nhạc sĩ Phạm Duy do ca sĩ Khánh ly trình bày

https://www.youtube.com/watch?v=oHUem7yjoys

Lời kết :

Không có Hoa Thạch Thảo thì làm sao có Lời Vĩnh Biệt, 


Không có Lời Vĩnh Biệt thì làm sao có Mùa Thu Chết?

Hoa thạch thảo (bruyère) được nhiều thi sĩ mang vào thơ 

nhưng có thể nói rằng hoa thạch thảo đã được đời đời gắn 

liền với bài thơ Demain, dès l'aube của Victor 

Hugo và L'Adieu của Guillaume Apollinaire. 

Có phải chăng mùa thu viễn đông
 Nơi có thạch thảo mọc ven sông,

Hoa chuông nho nhỏ vờn trong gió

Gợi nhớ thành sầu chĩu mênh mông?

-nhp sưu tầm-